Kutup yıldızı, geceleri gökyüzünde yön bulmak için kullanılan en önemli yıldızlardan biridir. Diğer adı Polaris olan bu yıldız, Kuzey Yarım Küre’de her zaman kuzeyi gösteren sabit bir referans noktasıdır. Bu yıldız, özellikle denizciler tarafından yön bulma amacıyla kullanılmıştır. Diğer yıldızlar gibi hareket etmediği için güvenilir bir rehber olarak adlandırılır.
Kutup yıldızı parlaklığıyla, karanlık gecelerde gözlemciler için önemli bir kaynak noktasıdır. Şehir ışıklarından uzak alanlarda bu yıldızı gözlemlemek öğretici bir seçenek olabilir. Polaris gözlemi yapmak için Büyük Ayı’nın kepçesinin en uç kısmındaki iki yıldıza odaklanmak gerekir. Büyük Ayı’nın son iki yıldızını hayali bir çizgiyle birleştirilip çizgi yukarı doğru uzatıldığında Polaris’i görmek mümkündür. Bu yıldız, diğer yıldızlardan daha sabit bir konumda olduğu için fark edilmesi daha kolaydır.
Kutup Yıldızı Hangi Yönü Gösterir?
Gece, gökyüzü incelemesi yapıldığı zaman yıldızların hareket ettiği gözlemlenir. Bu durum, kutup yıldızı için geçerli değildir. Astrofotoğrafçılık alanında çekilen görüntülere bakıldığı zaman diğer tüm yıldızların hareketi gözlemlenirken Polaris’in sabit bir noktada kaldığı görülmektedir.
Kutup yıldızı nedir sorusunun cevabını birçok kişi merak eder. Bu yıldız, Kuzey Kutbu’nun hemen üzerinde yer alır. Sabit bir şekilde kalarak neredeyse hiç hareket etmeyen yapısıyla eski denizciler tarafından yön bulmak için kullanılmıştır.
Peki, Kutup Yıldızı’nın diğer adı nedir? Bilimsel adı Polaris yıldızı olan bu yıldız, Şimal Yıldızı ve Demirkazık olarak adlandırılabilir. Polaris’in en belirgin özelliği, kuzey yönünü göstermesidir. Bu yıldız, Küçük Ayı takımyıldızının en parlak yıldızı olarak bilinir.
Kutup yıldızı neden sabittir sorusunun yanıtı ise Dünya’nın dönme ekseni ile olan özel ilişkisi ile alakalıdır. Tüm yıldızlar gökyüzünde hareket eder. Ancak Polaris’in hareketi diğer yıldızlara göre çok daha azdır. Dünya’nın dönüş ekseni ile Polaris’in aynı doğrultuda olması Polaris’in sabit kalmasına neden olur.
Takım yıldızı aracılığıyla Kuzey Yarım Küre’de kolay bir şekilde gözlemlenebilen Polaris, tamamen sabit değildir. Dünya kendi etrafında dönerken “presesyon” adı verilen yalpalama hareketi nedeniyle Polaris’in konumu da zamanla çok yavaş bir şekilde değişebilir. Bu durum, çıplak gözle fark edilmeyecek kadar küçüktür.
Aynı zamanda, yıldızlar görüldüğü gibi hızlı hareket eden bir yapıda değildir. Dünya’nın dönüş hızı nedeniyle hareket ediyormuş gibi görünürler.
Kutup Yıldızı ile Yön Bulma
Günümüzde, doğada kaybolmadan ileriye gidebilmek için Polaris’i kullanmak yön bulma yöntemleri arasındadır. Bu yıldıza bakıldığında görünen kısım Kuzey yönünü, tam tersi ise Güney yönünü işaret eder. Polaris’i doğru bir şekilde bulabilmek için gökyüzündeki takım yıldızları hakkında bilgi sahibi olmak gerekir.
Kutup Yıldızı Nasıl Bulunur? Kutup yıldızını bulabilmek için ilk olarak Büyük Ayı takım yıldızını bulmak gerekir. Büyük Ayı Kutup Yıldızı‘nı bulmak için merkezi bir noktadır. Büyük Ayı yıldızının kepçe kısmının en uç kısmındaki iki yıldızı referans alarak düz bir çizgi halinde birleştirmek gerekir. Bu birleştirme sonunda, yukarıda karşımıza çıkan parlak yıldız, Kuzey Yıldızı’dır.
Peki, Kutup Yıldızı Türkiye’den görünür mü sorusunun cevabı evettir. Türkiye, Kuzey Yarım Kürede yer aldığı için gece gökyüzünde Polaris rahatlıkla görülebilir.
Sirius kutup yıldızı mı? Sirius bir Kutup Yıldız’ı değildir. Sirius ve Polaris, gökyüzünde farklı yerlerde bulunan iki ayrı yıldızdır. Bu yıldızlar, birbirinden farklı özelliklere sahiptir.